GPS-tracks: Algemeen en uitleg. |
Bij het gebruik van GPS komen enkele woorden steeds weer terug, daarom volgt nu een kort overzicht van trefwoorden
die van belang zijn bij het gebruik van een GPS-ontvanger.
DGPS wordt gebruikt om de positie van de GPS-ontvanger nog nauwkeuriger weer te kunnen geven. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de referentie van verschillende grondstations. ook in Nederland staan dergelijke grondstations, oa in Markelo, Lopik en Goes.
Het DGPS systeem is gratis te gebruiken, men moet dan wel WAAS ingeschakeld hebben.
Event
Hoewel het woord ons wellicht op het verkeerd been zet, is een event niet meer of minder dan een kenmerk van het landschap.
Deze kenmerken kan men vaak opslaan met de ontvanger, zodat men later bijvoorbeeld een bron, een mooie boom of een grot kan terugvinden.
De meeste ontvangers bieden ons de mogelijkheid om hierbij gebruik te maken van verschillende icoontjes.
Fix
Fix is de sterkte van het signaal dat men opvangt van de satellieten.
Des te hoger de fix, des te beter is de ontvangst en dus ook de positiebepaling (bij meer dan 3 satellieten kan de afwijking voor een gedeelte worden weggemiddeld).
Geografische coördinaten
Geografische coördinaatsystemen kennen we waarschijnlijk nog van de aardrijkskundeles op school. In dit systeem worden posities aangegeven in lengte- en breedtegraden. Breedtegraden lopen evenwijdig aan de evenaar en Lengtegraden of meridianen lopen van de noordpool naar de zuidpool. Op het punt waar de aangegeven lengte- en breedtegraad elkaar kruisen is de aangeduide positie. Breedtegraden ten noorden van de evenaar worden aangegeven in graden, minuten en seconden noorderbreedte, en plaatsen ten zuiden van de evenaar in graden, minuten en seconden zuiderbreedte. Breedtegraden lopen van de evenaar, met een breedte van 0 graden, naar de noord- en zuidpool met een breedte van 90 graden. Lengtegraden ten oosten van de nul graden meridiaan worden aangegeven in graden, minuten en seconden oosterlengte, en lengtegraden ten westen van de nul-meridiaan worden aangegeven in graden, minuten en seconden westerlengte.
Grid
Rechthoekig lijnstelsel dat gebruikt wordt om op eenvoudige wijze coördinaten terug te vinden op een kaart.
Het UTM grid wordt vaak gebruikt door GPS-ontvangers en GPS-software. (In Nederland is er het RD grid.)
Positieformaat
Het begrip positieformaat heeft betrekking op de manier waarop een positie weergegeven wordt. Bij de instelling van het juiste positieformaat op een GPS is minder kritisch dan van de kaartdatum. Als men niet het juiste positieformaat instelt zal de GPS ons toch wel naar het goede punt brengen. Maar het is wel zo handig als je het positieformaat van je GPS instelt op hetzelfde systeem als op de kaart die je gebruikt. Men kan dan de positie die we van de GPS aflezen, in dezelfde positieweergave op de kaart terugzoeken, en andersom ook uiteraard. Er zijn twee belangrijke groepen coördinaat systemen: Geografische coördinaat systemen en Rechthoekige systemen (engels: grid systems).
Projectie
De projectie van een kaart is de manier waarop de kaart is opgebouwd. Elke projectie heeft zo bijvoorbeeld zijn eigen oorsprong of lengtemaat. Deze projectie is van belang bij het aflezen van coördinaten, omdat deze worden gerelateerd aan de gebruikte oorsprong. Ook bij projectie geldt dus dat deze altijd overeenkomstig moet zijn met de kaart om afwijkingen te voorkomen.
Route
Een route wordt vaak uitgestippeld van waypoint naar waypoint. Op die manier kan de ontvanger voor ons bepalen wat de totale afstand van de route is, maar bijvoorbeeld ook de afstand tot het eerstvolgende waypoint of de waarschijnlijke aankomsttijd.
Selective Availability (SA), sinds 4 mei 2000 opgeheven!
SA, de standaard afwijking die de Amerikaanse strijdkrachten meegaven aan het signaal dat de satellieten uitzenden. Door deze afwijking had men altijd een afwijking in de positiebepaling van ongeveer 15 tot 100 meter. Nu van deze afwijking echter geen sprake meer is zijn GPS-ontvangers voor de consumentenmarkt ineens een stuk nauwkeuriger. Dit kan oplopen tot een nauwkeurigheid van 10 a 15 meter. Voor een GPS-ontvangen met WAAS is dit zelfs 2 a 5 meter.
Track
Als men een route hebt gelopen (of gewoon aan de wandel bent gegaan) en men heeft tijdens deze wandeling de GPS-ontvanger aan laten staan, dan zal deze een track voor ons opslaan. Op het scherm van de ontvanger kan men dan terugzien waar we allemaal zijn geweest. Als men een software-pakket gebruikt en de ontvanger aan de pc hebt aangesloten, kan men deze track later ook over een kaart laten afbeelden, zodat men het afgelegde traject kan zien.
WAAS (Wide Area Augmentation System)
WAAS is een soort ingebouwde DGPS-uitvoering. Door middel van enkele grondstations en 'multi-purpose'-satellieten wordt de positie van de GPS-ontvanger veel nauwkeuriger weergegeven dan men tot voor kort gewend was. Omdat WAAS in Europa (onder de naam EGNOS) nog in een test-fase is kan het af en toe voorkomen dat niet alle WAAS-satellieten kunnen worden ontvangen.
Waypoint
Een waypoint is een vooraf vastgesteld punt, dat punt heeft men ingegeven in je ontvanger door bijvoorbeeld de coördinaten van dat punt in te voeren middels een computer of de toetsen die op je ontvanger zitten. Een waypoint kan ook worden opgeslagen door je huidige positie op te slaan in het geheugen van de ontvanger. Met behulp van meerdere waypoint kan men een route maken.
Het horloge als navigatie-instrument.
Met een horloge kan men makkelijk een koers bepalen, voorwaarde is wel dat de zon schijnt.
Het werkt als volg: Houdt het horloge plat en richt de kleine wijzer naar de zon.
Neem nu precies het middelste punt tussen de kleine wijzer en het cijfer twaalf op de wijzerplaat.
Dit punt geeft de richting aan naar het zuiden en dus zo kan men nu dus ook de andere windstreken vinden.
(LET OP: in de zomer neemt men de elf omdat er dan zomertijd geldt!!).
Let erop dat deze methode alleen werkt op het noordelijk halfrond, op het zuidelijk halfrond moet men dan het
cijfer twaalf op de wijzerplaat naar de zon richten. Dan geldt dat het middelste punt, tussen de kleine wijzer
en het cijfer twaalf, in de richting van het noorden zal wijzen.